Xưởng pha lê Kagami là một địa điểm vô cùng đặc biệt tại Nhật Bản, nơi các nghệ nhân tài ba đã tạo ra những tác phẩm pha lê tuyệt đẹp. BTV Kilala đã có cơ hội thăm xưởng này, nơi sản xuất các đồ ngự dụng dành cho Hoàng gia Nhật Bản và làm quà tặng cho các nguyên thủ quốc gia trên thế giới.
Kozo Kagami và xưởng pha lê đầu tiên
Xưởng pha lê Kagami ra đời vào năm 1934 tại thành phố Ryugasaki, tỉnh Ibaraki. Cha đẻ của công ty Kagami là Kozo Kagami, một nghệ nhân đã học kỹ thuật chế tác pha lê khi lưu học tại Đức vào năm 1927. Khi trở về Nhật, ông đã áp dụng các kỹ thuật từ tạo hình, cắt gọt, mài giũa, đánh bóng để tạo ra những sản phẩm pha lê cao cấp nhất tại Nhật Bản. Sự kết hợp giữa kỹ thuật phương Tây và đường nét, chi tiết mang đậm tính Á Đông từ thời kỳ Edo đã tạo nên Edo Kiriko – những tác phẩm pha lê của Kozo Kagami trở thành những nghệ phẩm tuyệt đẹp.
Chân dung người sáng lập Kozo Kagami
Sau chỉ 9 năm kể từ khi thành lập xưởng, tác phẩm pha lê của Kozo Kagami đã được triển lãm tại Chicago, Paris, New York và Brussels. Hoàng gia Nhật Bản cũng đã sử dụng các sản phẩm pha lê Kagami trong lễ cưới của công chúa Shigeko Higashikuni và hoàng tử Morihiro Higashikuni vào năm 1943. Từ đó, pha lê Kagami trở thành một phần không thể thiếu trong đồ ngự dụng của Hoàng gia Nhật Bản và cũng được sử dụng bởi các Đại sứ và Lãnh sự Nhật Bản ở hơn 250 quốc gia trên thế giới. Thậm chí, khi Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đến thăm Nhật Bản vào tháng 04/2014, ông đã nhận được một món quà đặc biệt từ Thủ tướng Shinzo Abe – một chiếc bình rượu Sake và 2 chén uống rượu màu xanh và hồng do xưởng Kagami chế tác.
Nghệ phẩm tinh xảo của pha lê Kagami
Nơi chế tác đồ dùng cho Hoàng gia
Nhờ sự giới thiệu của Trung tâm xúc tiến thương mại tỉnh Ibaraki (JETRO), chúng tôi đã có dịp thăm xưởng pha lê Kagami để tìm hiểu quy trình sản xuất các tác phẩm pha lê hàng đầu Nhật Bản. Giám đốc Hidetoshi Mochizuki đã cùng chúng tôi đi tham quan tất cả các công đoạn tạo nên một tác phẩm pha lê Kagami hoàn chỉnh.
Trước hết, trong công đoạn làm phôi, các hợp chất pha lê được nung trong lò với nhiệt độ cao lên đến 1.300 độ C để chúng tan chảy. Sau đó, các nghệ nhân sử dụng một ống thổi dài để tạo hình bằng tay. Các phôi sau khi đã được định hình được đưa qua các công đoạn cắt gọt và tạo nét để chuyển tiếp đến khâu mài và tạo hoa văn. Đây là các công đoạn rất tỉ mỉ và phức tạp, và việc chế tác mỗi chi tiết trên bề mặt pha lê được thực hiện bởi các thợ thủ công và nghệ nhân của Kagami bằng kỹ thuật cắt mài Edo Kiriko, kết hợp với các hoa văn tự nhiên hoặc các đường văn kỷ mang nét hiện đại.
Sau khi được mài giũa và đánh bóng, các tác phẩm pha lê sẽ trải qua công đoạn kiểm tra khắt khe để tìm ra những chi tiết lỗi. Độ chính xác trong việc chế tác pha lê Kagami là điểm mạnh của các sản phẩm này. Đặc biệt, đề tài thiên nhiên hoa lá được thể hiện rất tinh tế trong các tác phẩm Kagami. Để tạo nên cảm giác tự nhiên và thanh thoát, tay nghề của nghệ nhân cùng với sự tham gia của những nghệ nhân hàng đầu Nhật Bản đã mang lại những thành tựu đáng tự hào. Mỗi công đoạn trong quy trình chế tác một sản phẩm Kagami đều đòi hỏi sự tỉ mỉ, công phu, cẩn trọng và hoàn mỹ.
Nghệ nhân Matsuo Matsuura
Với hơn 50 năm kinh nghiệm, nghệ nhân Matsuo Matsuura được coi là “báu vật quốc gia” trong ngành công nghiệp pha lê tại Nhật Bản. Các tác phẩm pha lê do ông chế tác chủ yếu được sử dụng trong Hoàng cung và phủ Thủ tướng. Một trong số đó chính là chiếc đĩa với đường kính 18cm, mỗi tác phẩm mất tới một tuần làm việc liên tục để hoàn thiện. Ông đã dành một ngày để vẽ mẫu thể hiện đề tài hoa lá trên lòng đĩa, và sáu ngày còn lại ông sử dụng mũi mài bằng kim cương để tạo từng nét mảnh như sợi tóc trên đĩa, tạo thành một tác phẩm nghệ thuật kỳ công hơn là một sản phẩm sử dụng thông thường.
Nghệ nhân Matsuo Matsuura đang chế tác sản phẩm
Thông tin thêm!
Xưởng pha lê Kagami ở Ibaraki không chỉ là nơi sản xuất các tác phẩm pha lê đẳng cấp mà còn là một bảo tàng, trưng bày các tác phẩm của người sáng lập Kozo Kagami và quá trình phát triển của Kagami thông qua những tác phẩm đại diện của ngành pha lê Nhật Bản. Bạn có thể tham quan phòng trưng bày sản phẩm với nhiều mẫu mã đa dạng. Nếu bạn muốn sở hữu một sản phẩm pha lê Kagami, hãy chuẩn bị niềm đam mê và một khoản tiền không nhỏ.
Bài và ảnh: Nguyễn Đình/kilala.vn