Mirai.edu.vn – Kiến Thức Tiếng Nhật Hữu Ích
Đã từ lâu, Kyoto là một vùng đất phải chịu đựng nhiều tai họa như động đất, lụt lội, hỏa hoạn và dịch bệnh. Người Nhật tin rằng việc tổ chức lễ hội có thể cầu xin các vị thần hộ trợ tránh khỏi thiên tai, giữ tinh thần thanh thản và loại bỏ sợ hãi cũng như phiền muộn. Lễ hội Gion ra đời với lý do đó.
Lịch sử lâu đời của lễ hội Gion
Thường được gọi là Gion-san, lễ hội Gion tổ chức tại đền Yasaka, Kyoto là một trong ba lễ hội lớn nhất tại Nhật Bản. Lễ hội diễn ra từ ngày 01/07 đến 31/07, kéo dài suốt một tháng với rất nhiều hoạt động sôi nổi, thu hút rất nhiều du khách tham quan, góp phần quan trọng cho nền kinh tế du lịch của Kyoto.
Đền Yasaka, Kyoto – Ảnh: Victor Lee
Lễ hội Gion được tổ chức thường niên từ năm 970. Trong thời kỳ nội chiến Onin (1467-1477), lễ hội đã bị tạm ngưng 33 năm trước khi được khôi phục từ năm 1500.
Đền Yasaka, nơi lễ hội Gion khởi nguồn, nằm ở phía đông thành phố Kyoto. Nó là một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng và đẹp nhất ở Kyoto, cùng với chùa Vàng và chùa Bạc. Đền Yasaka thờ ba vị thần Thần đạo là Susanoo-no-mikoto, Kushiinadahime-no-mikoto và Yahashira-no-mikogami. Đền được xây dựng từ năm 656 và được Hoàng gia bảo trợ trong thời kỳ Heian.
Lễ diễu hành công phu và hoành tráng
Một trong những nét văn hóa đặc biệt của lễ hội Gion là hoạt động lễ diễu hành Yamaboko Yunko được tổ chức vào ngày 17/07. Lễ diễu hành sẽ không thể thiếu hai dạng xe diễu hành đặc trưng. Hai loại xe này là Hoko và Yama. Hai loại xe được lắp ráp và trang trí bằng nhiều vật thủ công tinh xảo và các đồ vật mang tính chất văn hóa truyền thống của Nhật Bản. Nhìn thấy chiếc xe, người ta như đang chiêm ngưỡng một tác phẩm văn hoá độc đáo mà cư dân địa phương đã bảo vệ và truyền tụng qua thời gian.
Hoko là loại xe hai tầng, nặng khoảng từ 7 – 9 tấn (có khi lên đến 12 tấn), cao khoảng 25 mét, có 4 bánh xe, đường kính khoảng 1,9 mét. Để di chuyển chiếc xe khổng lồ này, cần tới 40 – 50 người kéo xe (gọi là Hikiko), 4 người ngồi trên mái của xe để kiểm soát việc di chuyển (gọi là Yanekata), và 2 người đứng trước để hô khẩu hiệu (gọi là Ondori). Ngoài ra, tầng hai còn có 35 – 40 người đứng trên xe chơi nhạc cụ để làm sự kiện thêm phần tươi vui và năng lượng.
Khác với Hoko, xe Yama nhỏ hơn. Yama được 14 – 24 người vác trên vai, tùy thuộc vào vật liệu và đồ trang trí trên xe như búp bê, ô giấy, cành trừ tà… Vậy nên, trọng lượng của xe Yama thường từ 0,5 – 1 tấn. Trong lễ diễu hành, có tổng cộng 32 chiếc xe, trong đó có 23 chiếc Yama và 9 chiếc Hoko. Bạn chắc chắn sẽ ngạc nhiên về mức độ đầu tư và số người tham gia buổi diễu hành này.
Các Hikiko đang kéo kiệu Hoko – Ảnh: NIKONLOVE
Dàn nhạc công trên xe – Ảnh: Chris Gladis
Vẻ lộng lẫy của kiệu Hoko – Ảnh: Hansel and Regrettal
Lễ diễu hành hoành tráng qua các đường phố ở Kyoto – Ảnh: Izu navi, Richard Scott
Các hoạt động phong phú
Ngoài lễ diễu hành Yamaboko Yunko, lễ hội Gion còn có rất nhiều hoạt động đa dạng, từ việc chuẩn bị, chơi đùa cho đến họp mặt. Có Omukae-Chochin (lễ đón các Mikoshi – đền thờ di động), Mikoshi-Arai (nghi lễ làm sạch Mikoshi), Lễ dựng kiệu Hoko và Yama, Gion Bayashi (buổi thử kéo kiệu Hoko và Yama)… Trong số đó, ba đêm trước lễ diễu hành (Yoiyama) nổi bật gồm ngày 14 – Yoiyoiyoiyama, ngày 15 – Yoiyoiyama và ngày 16 – Yoiyama.
Đám đông tại lễ hội Gion, đặc biệt trong ba đêm Yoiyama – Ảnh: Hansel and Regrettal
Trong những ngày này, khu vực thương mại của Kyoto chỉ dành cho người đi bộ với một dãy phố dài chứa đầy các quầy hàng bán đồ ăn truyền thống của Nhật Bản như Yakitori (gà xiên nướng), Taiyaki (bánh cá nướng), Takoyaki (bánh bông lan hình bạch tuộc), Okonomiyaki (bánh xèo Nhật Bản) và nhiều loại bánh ngọt đặc biệt khác. Bên cạnh đó, còn có các buổi biểu diễn kịch Kyogen, nghi lễ cắt dây, múa trừ tà Iwami Kagura và triển lãm các vật phẩm gia truyền của cư dân địa phương.
Quầy hàng thức ăn truyền thống – Ảnh: ORAZ Studio
Ẩm thực tại lễ hội Gion – Ảnh: ORAZ Studio
Trò chơi tại lễ hội Gion – Ảnh: ORAZ Studio
Lễ hội Gion ở Kyoto là một hình thức bảo tồn nền văn hóa truyền thống. Nó đã trở thành một lễ hội vô cùng quan trọng đối với người Nhật Bản. Mục tiêu ban đầu của lễ hội là cầu xin sự bảo trợ của thần linh để tránh thiên tai và dịch bệnh, và mục tiêu này vẫn không thay đổi cho đến ngày nay. Lễ hội Gion ở Kyoto và nhiều lễ hội khác trên toàn Nhật Bản là những biểu tượng văn hóa được giữ gìn, trân trọng và tồn tại mãi mãi. Nếu bạn có cơ hội đến Nhật Bản vào dịp này, đừng quên ghé thăm Kyoto – chắc chắn bạn sẽ có những trải nghiệm tuyệt vời với lễ hội Gion.
Nguyễn Ngọc Minh Hương/kilala.vn
