Trong lòng Nhật Bản, ngoài ngày Kodomo no hi (5 tháng 5) dành để tôn vinh trẻ em, còn có một lễ hội đặc biệt khác mang tên “Shichi-go-san” diễn ra vào giữa tháng 11 hàng năm. Lễ hội này mang ý nghĩa cầu chúc cho sự phát triển bình an và khỏe mạnh của trẻ thơ, và tạo nên một không khí trang trọng và vui tươi khắp đất nước.
Mọi Đứa Trẻ Đều Thuộc Về Thượng Đế
Shichi-go-san, dựa trên ý nghĩa của số 7, 5 và 3 trong tiếng Nhật, là những cột mốc quan trọng trong cuộc đời mỗi đứa trẻ. Trước đây, thời kỳ Edo, tỷ lệ sống sót của trẻ sơ sinh ở Nhật Bản rất thấp, chỉ có khoảng 50% trẻ em sống sót và phát triển bình an. Vấn đề này không chỉ xảy ra trong các gia đình thường dân mà còn trong các gia đình quý tộc. Nguyên nhân chính là do các bệnh truyền nhiễm như đậu mùa, sởi, và nhiều bệnh khác. Vì vậy, quan niệm “Khi chưa đến 7 tuổi, mọi đứa trẻ đều thuộc về Thượng Đế” đã xuất hiện trong tâm trí người Nhật.
Lễ Shichi-go-san bắt nguồn từ thời kỳ Edo. Theo lịch sử, tướng quân Tokugawa Iemitsu có một đứa con trai yếu ớt, ông luôn lo lắng cho sức khỏe của con mình. Khi con trai lên 5 tuổi, tướng quân đã đến đền thần để cầu nguyện cho con. Từ đó, lễ hội này đã được tổ chức hàng năm trong dân gian, nhằm cầu chúc cho sự phát triển bình an của trẻ trong 7 năm đầu đời. Ngày nay, lễ Shichi-go-san không chỉ áp dụng cho con trai mà còn cho cả con gái, và trở thành một nghi lễ quan trọng khi con trẻ lên 7 tuổi.
Cột Mốc 3 – 5 – 7: Ý Nghĩa Tiếp Cận Trưởng Thành
+ 3 tuổi
Trong thời Heian, sau khi một đứa trẻ mới sinh, cha mẹ sẽ cạo tóc của con. Trẻ sẽ để đầu trọc cho đến khi lên 3 tuổi. Từ 3 tuổi trở đi, trẻ được để tóc và cha mẹ tổ chức lễ Kami-oki (lễ để tóc) cho con. Mặc dù tập quán cạo tóc đã không còn tồn tại ngày nay, nhưng lễ Shichi-go-san vẫn đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của mỗi đứa trẻ, khi bắt đầu học hỏi và tiếp xúc với xã hội.
+ 5 tuổi
Trong quá khứ, người Nhật tổ chức lễ mặc hakama lần đầu tiên cho các đứa trẻ từ 3 đến 7 tuổi, bất kể là con trai hay con gái. Nghi lễ này được gọi là Hakama-gi hoặc Chakko. Trong thời kỳ Edo, chỉ có con trai 5 tuổi mới được mặc hakama lần đầu. Tuy nhiên, trong hoàng cung vẫn duy trì nghi lễ này theo truyền thống.
+ 7 tuổi
Trong thời Kamakura, các cô gái 7 tuổi sẽ được cha mẹ tổ chức lễ Obi-toki (lễ thắt obi). Trước khi lễ này diễn ra, khi cô gái mặc kimono, chỉ có một sợi dây đơn giản để thắt lại. Sau lễ Obi-toki, các cô gái được thắt obi như người lớn. Đây là một cột mốc quan trọng trong quá trình trưởng thành của các cô gái.
Lễ Shichi-go-san ngày nay không chỉ đơn thuần là cầu chúc một cách trang nghiêm như trước đây. Đó còn là dịp để cha mẹ biết ơn Thần linh vì đã bảo vệ con cái và giúp chúng phát triển bình an. Cột mốc 3 – 5 – 7 là những thời điểm quan trọng đối với mỗi đứa trẻ và cả cha mẹ. Được nhìn thấy con cái lớn lên khỏe mạnh, được cùng con trải qua những nghi lễ quan trọng trong cuộc đời, đó là niềm vui và hạnh phúc không thể nào tuyệt vời hơn đối với những người làm cha mẹ.