Những Sento là những nhà tắm công cộng ở Nhật Bản, không chỉ là nơi tắm rửa mà còn là nét văn hóa đặc biệt với những trải nghiệm thú vị riêng của riêng chúng. Tuy nhiên, với sự phát triển của xã hội, hình thức này dần dần biến mất. Mặc dù vậy, Sento vẫn giữ được vị trí đặc biệt trong lòng người Nhật và người nước ngoài yêu mến.
Sento là gì?
Sento (銭湯) là những nhà tắm công cộng ở Nhật Bản. Từ “Sento” ghép từ chữ “銭” (sen) có nghĩa là tiền bạc và “湯” (tou) có nghĩa là nước nóng, có thể hiểu đơn giản là tắm phải trả phí. Sento khá tương đồng với Onsen về hình thức, nhưng khác biệt chính là Onsen lấy nguồn nước khoáng nóng từ tự nhiên, trong khi Sento chỉ sử dụng nước nóng đun trong bồn tắm.
Trước đây, khi Nhật Bản đang trong giai đoạn phục hồi sau chiến tranh, không phải gia đình nào cũng có điều kiện sắm cho mình một chiếc bồn tắm riêng. Người Nhật từ lâu đã coi việc tắm rửa trong nước nóng là nét văn hóa đặc thù trong cuộc sống. Vì vậy, Sento đã làm nên thịnh vượng và có mặt khắp mọi nơi.
Dù hiện nay, mọi gia đình đều có phòng tắm riêng, thậm chí có cả bồn tắm, Sento vẫn được coi là một nét văn hóa đẹp và được nhiều hộ kinh doanh cố gắng duy trì đến tận bây giờ.
Sento bắt đầu từ khi nào?
Sento đã ra đời từ đầu thế kỉ thứ 6, nhưng khi đó nó được coi là một hình thức “gột rửa” mang tính chất tôn giáo, chỉ có trong các chùa và được gọi là Yuya (湯屋 – cửa tiệm nước nóng). Ban đầu, chỉ có những nhà sư mới được sử dụng, sau đó những người bệnh bắt đầu tới để tắm với hy vọng chữa bệnh. Đến thế kỉ 12, Sento tính phí chính thức được hoạt động.
Trong thời kỳ Edo (1603 – 1868), Sento trở nên phổ biến. Người Nhật từ xưa đã coi trọng việc tắm sạch sẽ và loại bỏ bụi bẩn sau một ngày làm việc mệt mỏi. Nhưng vì điều kiện cuộc sống của gia đình thời đó khá khiêm tốn, không ai có đủ điều kiện mua một chiếc bồn tắm riêng, nên các Sento đã ra đời.
Một nhà tắm Sento gồm những gì?
Ống khói
Đây là một điểm đặc trưng của Sento Nhật Bản. Với chiếc ống khói cao chót vót, bạn dễ dàng nhận ra phòng tắm từ xa. Nó cũng giúp thông hơi và là lò đun nước.
Rèm noren
Ngay khi bước vào, bạn sẽ thấy một chiếc rèm noren với chữ 湯 (yu) ở giữa. Vào hành lang của từng khu vực riêng, có những chiếc rèm có chữ 男 (nam) hoặc 女 (nữ). Tuy nhiên, có những nơi sử dụng rèm màu xanh cho nam và màu đỏ cho nữ để giúp du khách nước ngoài dễ dàng nhận biết. Màu sắc này tùy thuộc vào từng Sento.
Bandai
Đây là quầy đón khách nhỏ được làm bằng gỗ đặt ngay cửa vào. Đây là nơi bạn mua vé và giao tiếp với nhân viên lễ tân.
Getabako
Đối với đôi giày, có một tủ đựng riêng gọi là “Getabako”. Bạn có thể tự bảo quản chìa khóa của tủ hoặc nhờ nhân viên lễ tân giữ hộ.
Phòng thay đồ
Khi vào tắm, bạn phải cởi hết quần áo và đồ dùng cá nhân để để trong tủ khóa trong phòng thay đồ. Nếu có đồ vật có giá trị, bạn có thể nhờ nhân viên lễ tân cất vào két an toàn.
Khu vực tắm vòi sen
Ở đây, bạn phải tắm sạch sẽ trước khi ngâm mình. Có một dãy vòi sen, gương soi, ghế ngồi và chậu rửa. Sento có thể có vách ngăn giữa người này và người kia, và một số nơi đã sẵn dầu gội miễn phí. Nhớ mang khăn cá nhân để lau người. Sau khi đã gội đầu và tắm sạch sẽ, bạn có thể ngâm mình trong bồn tắm chung để thư giãn.
Bồn ngâm tập thể
Một Sento có thể có bồn ngâm chung. Người Nhật rất chú trọng vệ sinh cá nhân, đặc biệt là ở các khu vực công cộng như Onsen và Sento. Họ sẽ rửa sạch trước khi ngâm mình, dùng khăn lưới tẩy da chết và quấn tóc để tránh gây ô nhiễm nước tắm chung. Họ cũng tránh bơi qua bơi lại, rơi tóc vào nước và đảm bảo không làm đục làn nước.
Khu vực lò đun nước
Phía sau Sento là khu vực lò đun nước và dẫn nước vào phòng tắm. Trước đây, người Nhật sử dụng dầu hoặc củi gỗ để đun nước, nhưng sau Chiến tranh thế giới thứ 2, hầu hết chuyển sang đun nóng bằng điện.
Những quy tắc chung của Sento
Giống như Onsen, tắm Sento cũng có những quy tắc cần lưu ý:
- Đầu tiên và quan trọng nhất, hãy tắm sạch sẽ trước khi xuống bồn tắm chung với người khác. Điều này giúp giữ vệ sinh công cộng và làm cho cơ thể bạn dần quen với nhiệt độ nước.
- Trước khi vào bồn tắm chung, hãy cởi toàn bộ quần áo và phụ kiện trên cơ thể. Điều này giúp giữ nước trong bồn tắm sạch nhất có thể.
- Người có hình xăm sẽ không được vào bồn tắm. Xăm hình không được khuyến khích trong văn hóa Nhật Bản, vì vậy việc cấm vào bồn tắm cho những người có hình xăm là điều dễ hiểu.
- Người có tóc dài có thể quấn tóc lại khi vào bồn tắm, nhưng không để tóc rơi xuống nước để tránh gây ô nhiễm. Hãy dùng khăn lau sạch nước trên cơ thể sau khi tắm để không làm đổ nước dưới sàn.
Văn hóa Sento của Nhật Bản rất thú vị. Nếu bạn có cơ hội đến Nhật, hãy trải nghiệm sự “sạch sẽ” như người Nhật. Ban đầu bạn có thể thấy ngại, nhưng sau khi trải nghiệm, chắc chắn bạn sẽ rất thích.
Xem thêm: Khám phá Sento Nhật Bản qua nét vẽ của Honami Enya