Nhật Bản, hòn đảo xinh đẹp này không chỉ nổi tiếng với các công nghệ tiên tiến và nền kinh tế vững mạnh mà còn là quê hương của nhiều nghệ thuật truyền thống có niên đại hàng trăm, thậm chí hàng ngàn năm. Tuy nhiên, đáng buồn là nhiều trong số này đang đứng trước nguy cơ biến mất khi cả những nghệ nhân và người thưởng thức chúng giảm dần. Với mục tiêu bảo tồn những di sản văn hóa này, chính phủ Nhật Bản đã chỉ định một số công dân tài năng nhất trong từng lĩnh vực để trở thành “Báu vật Quốc gia còn sống”, những người sẽ giữ cho lĩnh vực văn hóa này có thể tồn tại và phát triển.
Báu vật Quốc gia còn sống là gì?
“Báu vật Quốc gia còn sống” của Nhật Bản được định nghĩa là các cá nhân được Bộ trưởng Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ chứng nhận là Người bảo tồn Tài sản Văn hóa Phi vật thể Quan trọng, dựa trên Luật Bảo vệ Tài sản Văn hóa – Bunkazai Hogoho của Nhật Bản. Đây là những người có vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển các hiện vật kịch, âm nhạc, nghệ thuật và các hiện vật văn hóa phi vật thể khác có giá trị cao về lịch sử hoặc nghệ thuật Nhật Bản.
Những lĩnh vực nghệ thuật truyền thống muốn duy trì lâu dài cần những người kế thừa và phát triển. Ảnh: Unseen Japan
Theo Luật Bảo vệ Tài sản Văn hóa năm 1950, các tài sản văn hóa phi vật thể đặc biệt quan trọng có thể được Bộ trưởng chứng nhận là “Tài sản văn hóa phi vật thể quan trọng”. Đối với chính phủ Nhật Bản, “Tài sản phi vật thể” trong luật Báu vật Quốc gia là những kỹ năng nghệ thuật nhất định, chỉ định những người hoặc tổ chức thể hiện một lĩnh vực nghệ thuật hoặc thủ công đạt mức độ thành thạo cao. Tuy nhiên, chính phủ chỉ sử dụng danh hiệu này khi những tài sản văn hóa này có nguy cơ biến mất.
Nghệ nhân Noboru Fujinuma là Báu vật Quốc gia sống. Ảnh: dailyillini
Báu vật Quốc gia còn sống là thuật ngữ chỉ những người được chỉ định là người lưu giữ các tài sản văn hóa phi vật thể quan trọng. Đây được coi như là một vinh dự lớn, như một báu vật sống của quốc gia. Báu vật Quốc gia còn sống đầu tiên được công nhận là vào năm 1955.
Những chứng nhận về Báu vật Quốc gia còn sống
Việc chỉ định “báu vật Quốc gia” thuộc về Bộ trưởng Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ (Bộ trưởng MEXT) của Nhật Bản và bao gồm 3 loại chứng nhận: Chứng nhận cá nhân, chứng nhận tập thể và chứng nhận nhóm bảo tồn. Mỗi năm, số lượng Báu vật Quốc gia còn sống sẽ có sự thay đổi, bao gồm cả việc chỉ định những người mới để thay thế những người đã qua đời. Bộ trưởng MEXT có nhiệm vụ lựa chọn và chỉ định các nghệ sĩ, nghệ nhân mới.
Bunraku cũng là một trong những loại hình nghệ thuật sở hữu nhiều Báu vật Quốc gia còn sống. Ảnh: int.kateigaho
Theo thống kê đến tháng 03/2023, đã có hơn 1.400 người đạt được danh hiệu “Báu vật Quốc gia còn sống”. Phần lớn trong số đó là Noh (962) và Kabuki (446). Còn lại đại diện cho nhiều thể loại khác nhau, bao gồm Bunraku – múa rối Nhật Bản (160 người); Gagaku – nhã nhạc cung đình của Nhật Bản; Kumiodori – một hình thức khiêu vũ Ryukuan truyền thống (117 người) và Gidayuubushi – một phong cách âm nhạc kể chuyện với đàn Shamisen (69).
Theo trang web Rank1- Media, một số người nổi tiếng nhận được danh hiệu Báu vật Quốc gia còn sống bao gồm:
- Katsura Beicho (thế hệ thứ 3) – nghệ sĩ biểu diễn Rakugo (chứng nhận năm 1996).
- Kineya Kitaro (thế hệ thứ 7) – người chơi đàn Shamisen (chứng nhận năm 2007).
- Yanagiya Kosan (thế hệ thứ 5) – nghệ sĩ biểu diễn Rakugo (chứng nhận năm 1995).
- Yanagiya Kosanji (thế hệ thứ 10) – nghệ sĩ Rakugo (chứng nhận năm 2014).
Nhận được gì khi trở thành Báu vật Quốc gia còn sống?
Ngoài việc được công nhận là Báu vật Quốc gia còn sống, một nghệ sĩ cũng đồng thời nhận được khoản trợ cấp một lần trị giá 2.000.000 yên từ chính phủ. Đối với các nhóm được trao danh hiệu, họ cũng nhận được khoản trợ cấp đó như một khoản đóng góp cho công việc của mình.
Tuy nhiên, khoản tiền này không đóng vai trò quan trọng đối với những người được nhận danh hiệu. Hầu hết những ai đặt mục tiêu trở thành Báu vật Quốc gia còn sống đều cống hiến vì đam mê và cao hơn nữa là dùng danh tiếng của mình để thúc đẩy sự phát triển của nghệ thuật.
Nghệ nhân Murose Kazumi được Nhật Bản công nhận là Báu vật Quốc gia còn sống vì những thành tích của ông trong lĩnh vực sơn mài Maki-e. Ảnh: japanhouselondon
Đơn cử như vào tháng 04/2023 vừa qua, tại Bảo tàng Thủ công Quốc gia đã tổ chức buổi trưng bày Pokémon × Kogei Playful Encounters of Pokémon and Japanese Craft, nhằm mang đến cách tiếp cận hàng thủ công ở Kanazawa hoàn toàn mới, thông qua Pokemon. Tham gia trưng bày tại sự kiện có Báu vật Quốc gia Morihito Katsura và những nghệ sĩ kì cựu như Nobuyuki Tanaka và Shigeki Hayashi.
Mirai.edu.vn – Kiến Thức Tiếng Nhật Hữu Ích
(Dùng đoạn mã nếu có thể)