Ở Nhật Bản, Omiyage là một loại quà lưu niệm đặc biệt dành cho những người thân yêu sau một chuyến du lịch. Đây không chỉ là sự chu đáo mà còn thể hiện một nét văn hóa “cho và nhận” đậm tính nhân văn của người Nhật.
Ý nghĩa của từ Omiyage
“Omiyage” được tạo ra từ hai chữ Kanji: “土” có nghĩa là “đất” và “産” có nghĩa là “sản phẩm”. Đây là quà lưu niệm dành cho những người thân sau chuyến du lịch đến một địa điểm nào đó. Điều đặc biệt của Omiyage so với quà lưu niệm chung là yếu tố “địa phương”. Omiyage phải được sản xuất tại địa phương mà bạn ghé đến, không nhất thiết phải nổi tiếng. Ngược lại, “名物 – Meibutsu” là từ chỉ các sản phẩm nổi tiếng của địa phương.
Hình ảnh: Bánh chuối Tokyo Banana là một món quà Omiyage được ưa chuộng khi du lịch đến Tokyo. Ảnh: tokyobanana.jp
Văn hóa Omiyage có nguồn gốc từ thời Edo
Ban đầu, Omiyage không được tạo ra từ chữ “土” và “産” mà xuất phát từ hai chữ Kanji khác là “宮” – tượng trưng cho đền thần đạo, và “笥” – hộp đựng bùa hộ mệnh Ofuda (お札). Trong thời kỳ Edo (1603 – 1868), người Nhật thực hiện chuyến hành trình tâm linh đến Thần cung Ise (伊勢神宮 – Ise Jingu) ở tỉnh Mie, mất vài ngày hoặc nhiều tuần và phải trải qua nhiều khó khăn và chi phí. Do đó, người dân tại các làng quê đã cử một người đại diện đi thay cho toàn bộ dân làng. Trước khi khởi hành, họ quyên góp và tặng quà chia tay “餞別 – Senbetsu” hoặc tiền cho người đại diện để cầu nguyện thay mình khi đến được Thần cung Ise.
Hình ảnh: Phong tục tặng quà Omiyage ra đời từ chuyến hành trình tâm linh đến Thần cung Ise thời Edo. Ảnh: ja.wikipedia.org
Người đại diện cầu nguyện cho tất cả dân làng tại Ise Jingu và mang về cho mọi người một món quà mang tên Miyage, là tấm bùa hộ mệnh. Việc tặng quà chia tay Senbetsu và nhận quà Omiyage đã trở thành một phong tục đậm tính nhân văn của người Nhật.
Hình ảnh: Miyage vào thời Edo là tấm bùa hộ mệnh được người hành hương đến Ise Jingu mang về. Ảnh: okunijinja.or.jp
Kể từ khi Omiyage xuất hiện, các cửa hàng đã bắt đầu bán các sản phẩm địa phương xung quanh Ise Jingu. Họ gọi những món quà này là Miyage. Tuy nhiên, người Nhật không sử dụng chữ Kanji ban đầu “宮笥”, mà thay vào đó là chữ Kanji “土産” mang ý nghĩa “các sản phẩm địa phương”. Từ đó, một từ mới chỉ quà lưu niệm địa phương đã ra đời. Sau đó, “お – O” được đặt trước từ “お土産” để tạo nên sự trang trọng cho quà lưu niệm.
Ban đầu, các Omiyage thường là các sản phẩm không dễ hư vì người hành hương phải đi bộ trong vài tuần để mang quà trở về. Tuy nhiên, với sự phát triển của hệ thống đường sắt tại Nhật Bản, đồ ngọt như bánh màn thầu đã trở nên phổ biến.
Omiyage, Temiyage và Souvenir
Omiyage và Souvenir đều là những món quà lưu niệm truyền tải niềm vui và niềm vui của chuyến đi đến người thân yêu. Tuy nhiên, Omiyage có nhiều điểm khác biệt so với Souvenir.
Đầu tiên, Omiyage phải là quà lưu niệm được sản xuất tại địa phương mà bạn đã du lịch đến, trong khi Souvenir có thể mua ở bất kỳ đâu. Omiyage thường dành để tặng cho người khác, trong khi Souvenir thường dùng cho bản thân và thỉnh thoảng tặng cho người khác.
Omiyage yêu cầu phải được đóng gói đẹp và chỉnh chu, trong khi Souvenir không cần thiết phải có bao bì. Đặc biệt, ý nghĩa khi tặng Omiyage và Souvenir cũng có sự khác nhau thú vị. Tặng Souvenir đồng nghĩa với việc “Hãy nhìn xem nơi tôi đã đến! Tôi mong bạn cũng có thể đến đó” hoặc “Đây là điều mà tôi biết bạn sẽ rất mong muốn”. Ngược lại, tặng Omiyage lại có ý nghĩa như một lời xin lỗi theo kiểu “Xin lỗi vì đã rời đi. Hãy nhận lấy món quà này. Cảm ơn vì đã quan tâm đến tất cả mọi thứ khi tôi đi”.
Hình ảnh: Quà lưu niệm Omiyage luôn được gói rất khéo léo và đẹp mắt. Ảnh: kcpinternational
Sự khác biệt lớn nhất giữa Omiyage và Souvenir là tính bắt buộc của Omiyage. Đối với một số người nước ngoài khi đến Nhật Bản, việc tặng Omiyage có thể trở thành một gánh nặng cho chuyến du lịch cũng như túi tiền của họ. Tuy nhiên, Omiyage vẫn đóng một vai trò quan trọng trong văn hóa Nhật Bản, trở thành một cái cầu để tạo thêm sự gắn kết giữa con người. Mỗi cá nhân khi nhận được Omiyage từ bạn sẽ tặng lại Omiyage cho bạn vào một ngày nào đó.
Ngoài ra, trong tiếng Nhật còn có một từ khác dễ nhầm lẫn với Omiyage là “手土産 – Temiyage”. Tuy nhiên, Temiyage không phải là quà lưu niệm mang về từ chuyến du lịch mà là những món quà (thức ăn hoặc đồ uống) trao tận tay cho gia chủ khi đến thăm họ. Điều này cũng là lý do trong từ Temiyage có từ “手” (bàn tay). Đây cũng là một phong tục tồn tại ở nhiều quốc gia, không chỉ ở phương Đông mà còn ở phương Tây. Ví dụ, khi được mời tham dự bữa tiệc tối, người tham dự sẽ mang theo Temiyage (một chai rượu hoặc một món ăn) để tặng chủ nhà.
Hình ảnh: Khác với Omiyage, Temiyage là món quà tặng gia chủ khi được mời đến thăm nhà. Ảnh: hikkoshi-365days
Cách chọn quà Omiyage phù hợp
Danh sách tặng quà Omiyage
Nếu bạn đang sinh sống tại Nhật Bản, đối tượng tặng Omiyage sẽ bao gồm gia đình, bạn bè, hàng xóm thân thiết và đồng nghiệp. Nếu bạn đang có chuyến công tác đến Nhật Bản, bạn nên tặng Omiyage cho sếp, người phiên dịch hoặc những cá nhân quan trọng khác.
Hình ảnh: Trước khi mua quà Omiyage, bạn nên lập danh sách để đảm bảo không bỏ lỡ ai. Ảnh: hisgo.com
Nếu công ty của bạn có quy mô lớn, bạn có thể mua một hộp quà Omiyage lớn để mọi người chia sẻ với nhau. Nhưng hãy đảm bảo mua đủ số lượng để chia đều cho tất cả mọi người. Để tránh mang theo quá nhiều Omiyage, bạn có thể mang theo một túi vải riêng hoặc để một phần vali trống để sắp xếp Omiyage.
Nên chi bao nhiêu tiền cho quà Omiyage?
Theo Japan Guide, thông thường, bạn nên chi từ 1.000 đến 5.000 yên cho một món quà Omiyage. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào ngân sách của bạn. Bạn không nên chọn những món quà quá rẻ, vì nó có thể làm người nhận cảm thấy hơi chạnh lòng.
Cần chú ý gì khi tặng Omiyage?
Omiyage luôn được gói cẩn thận để đảm bảo tính thẩm mỹ và tạo sự tế nhị để không làm mất lòng bất kỳ ai. Đặc biệt, khi nhận được Omiyage, hãy nghe những gợi ý từ người tặng để đảm bảo sự tôn trọng dành cho họ. Dưới đây là một số gợi ý để việc tặng Omiyage diễn ra một cách suôn sẻ và phù hợp với văn hóa Nhật Bản:
- Khi tặng Omiyage cho sếp hoặc người lớn tuổi, hãy tặng bằng cả hai tay để thể hiện sự tôn trọng.
- Tránh tặng Omiyage có số lượng là 4, vì trong quan niệm người Nhật, số 4 (四) và chữ Tử (死) đều phát âm là “shi” và mang ý nghĩa không may mắn.
- Nếu người nhận từ chối, hãy kiên nhẫn và hiểu rằng họ cũng muốn nhận được món quà, chỉ là họ có chút e ngại.
- Đối với những người nước ngoài sống và làm việc tại Nhật Bản, không né tránh việc tặng Omiyage, vì đó là một cách để xây dựng mối quan hệ và giảm khoảng cách với người Nhật.
Mirai.edu.vn – Kiến Thức Tiếng Nhật Hữu Ích
