Judo, còn được gọi là Nhu đạo, là môn võ mang trong mình sự ôn nhu và điềm đạm. Điều đặc biệt về Judo không chỉ dừng lại ở việc học võ mà còn là sự hiểu và áp dụng những triết lý trong môn võ thuật này vào cuộc sống, giúp mỗi người hoàn thiện bản thân hơn.
Lịch sử ra đời của Judo
“Judo – 柔道” (Nhu đạo) là môn võ thuật phổ biến tại Nhật Bản. Judo được sáng lập bởi Jigoro Kano, một nhà giáo dục thể thao người Nhật dựa trên việc kết hợp các hình thức tự vệ cổ xưa.
Trước đây, Nhật Bản được cai trị bởi các Samurai, những chiến binh vô cùng tinh nhuệ. Đây đã làm nền tảng cho sự phát triển của các môn võ thuật. Trong số các hình thức chiến đấu, Jujitsu là một môn võ được phát triển để chiến đấu ở cự ly gần trên chiến trường. Dần dần, các phong cách Jujitsu khác nhau cũng được hình thành và phát triển, và chiến đấu tay đôi trở thành một hình thức huấn luyện quân sự quan trọng.
Nhưng thời đại thống trị của Samurai đã kết thúc và văn hóa phương Tây bắt đầu xâm nhập vào Nhật Bản. Jujitsu dần suy tàn, nhưng Jigoro Kano đã thay đổi tất cả. Với vóc dáng nhỏ bé, ông đã học võ Jujitsu từ Yanosuke Fukuda. Vào năm 1882, ông sáng lập môn võ Judo của riêng mình tại ngôi đền Eishoji ở Kamakura, Nhật Bản. Tên gọi của Judo xuất phát từ chữ “Ju – 柔” (Nhu) có nghĩa là ôn nhu, mềm mại và “Do – 道” (Đạo) có nghĩa là đường lối, phương thức. Ông tập trung rèn luyện con người thông qua nguyên lý mềm dẻo, lấy nhu thắng cương, lấy yếu chống mạnh và lấy ít địch nhiều. Judo không chỉ là hình thức để tự vệ mà còn là nghệ thuật sống hài hòa, tạo nên sự an nhiên trong tâm hồn.
Judo và những triết lý sống sâu xa
Hãy xem trọng sự cân bằng
Sự cân bằng là điều quan trọng đầu tiên và xuyên suốt trong học các môn võ, đặc biệt là Judo. Một phần của sự cân bằng đó là cách đi trong Judo sao cho không bị lệch tâm. Hai chân dang ra, trụ xuống đất, tạo với đầu thành hình tam giác, và khi di chuyển đầu không được lệch ra khỏi tâm. Trong Judo, cú ra đòn cuối để xác định ai chiến thắng chính là thời điểm khi đối thủ mất trọng tâm, sau đó nắm cổ áo và vật xuống sàn. Điều quan trọng nhất trong các bước trên là gì? Đó không phải là cú gạt chân, mà là sự mất cân bằng của đối thủ. Cúi vào sự mất cân bằng của đối thủ để rồi hạ gục họ bằng các chiêu tiếp theo.
Sự cân bằng cũng được đề cập trong đạo giáo, thể hiện sự tôn trọng sự cân bằng trong thiên nhiên. Nếu chúng ta đốt rừng nguyên sinh để làm đất canh tác, mưa lũ kéo dài có thể gây lũ lụt và sạt lở do không có rừng chắn nước. Chúng ta thường muốn diệt trừ côn trùng có hại mà không nhìn thấy chúng là đối thủ của những loại côn trùng khác. Việc này có thể làm đảo ngược sự cân bằng tự nhiên.
Cuối cùng, sự cân bằng quan trọng nhất là ở trong chính tâm hồn mỗi người. Cân bằng ở đây không chỉ là việc chia việc ra cho đều, mà là khả năng phân biệt nhẹ nặng, ưu tiên những điều quan trọng, buông bỏ những thứ không còn là của mình và chấp nhận sự không hoàn hảo như một phần của cuộc sống. Điều này được nhắc đến nhiều trong triết lý Wabi-Sabi.
Đừng dùng sức, hãy dùng trí
“Kẻ mạnh chưa chắc đã là kẻ chiến thắng, mà kẻ chiến thắng mới chính là kẻ mạnh” – câu nói của cựu cầu thủ bóng đá người Đức, Franz Beckenbauer, thể hiện sự không cần thiết của sức mạnh vật lý. Sự đối kháng và ăn miếng trả miếng không bao giờ mang lại kết quả tốt. Đặc biệt khi đối mặt với một đối thủ mạnh hơn, bạn sẽ bị tổn thương.
Vậy khi gặp tình huống này, hãy học từ Judo. Ông Jigoro Kano, người sáng lập Judo, đã học môn võ này để bảo vệ bản thân vì vóc dáng nhỏ bé. Trong Judo, cú ra đòn để hạ gục đối thủ không phải là cú thể hiện sức mạnh, mà là lúc tận dụng sự mất cân bằng của đối thủ để phản công. Dùng trí thông minh hơn là sức mạnh để nhận ra lúc đối thủ yếu nhất và tấn công vào thời điểm đó. Nếu đánh giá sai, tình hình sẽ thay đổi và bạn sẽ là người thua cuộc.
Trong cuộc sống, không phải lúc nào chúng ta cũng có thể đối phó trực diện với một ai đó. An toàn nhất là lùi về một bước, đánh giá tình hình và suy tính cách đạt được kết quả tốt nhất và tránh thiệt hại trong tương lai.
Tôn trọng mọi người xung quanh
Trong Judo, sự tôn kính đối thủ luôn được đặt lên hàng đầu. Judo chỉ có thể tồn tại khi có cả hai người tham gia. Trước và sau mỗi buổi tập luyện, trước và sau mỗi trận đấu Judo, cả hai bên sẽ cúi chào đối thủ theo nghi thức “Rei – 礼”. Bạn có thể chào đứng hoặc chào ngồi. Nghi thức này thể hiện thái độ tôn kính đối với đối thủ, giáo viên và những người có mặt trong sàn đấu hoặc phòng tập, cũng như ông tổ Kano. Sự cúi chào này cũng là lúc chúng ta đang ở trong tư thế yếu nhất. Vì vậy, việc cúi đầu trước đối thủ cũng thể hiện sự tin tưởng vào họ. Judo không chỉ là môn võ thuật, mà còn là cách hướng người ta sống khẳng khái, tin tưởng vào con người và tôn trọng yêu thương con người.
Câu chuyện về Kano khi ông đến châu Âu năm 1889 cho thấy vị sáng lập Judo đã đặt tinh thần thượng võ lên hàng đầu. Trên con tàu, có một người nước ngoài chế nhạo và tấn công ông. Mặc dù ông Kano nhỏ bé, nhưng ông dễ dàng hạ gục người đàn ông khổng lồ đó. Đáng chú ý là khi vật đối thủ xuống, ông đã đặt tay dưới đầu để ngăn đối thủ của mình bị thương.
Mirai.edu.vn – Kiến Thức Tiếng Nhật Hữu Ích
